Ułatwienia dostępu
Piecza zastępcza jest jednym z elementów systemu, który powstał na rzecz pomocy dziecku i jego rodzinie. W skład systemu wchodzi wiele osób i instytucji: rodzina zastępcza, placówka instytucjonalnej pieczy zastępczej, organizator rodzinnej pieczy zastępczej, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, rodzina biologiczna wraz z asystentem rodziny, pracownik socjalny, sąd, kurator sądowy, powiatowe centrum pomocy rodzinie, ośrodki pomocy społecznej, organizacje pozarządowe i inne.
Piecza zastępcza jest to forma sprawowania opieki nad dzieckiem, które z różnych przyczyn nie może w danym momencie pozostać przy swoich rodzicach biologicznych. Ta zastępcza forma opieki jest tymczasowa i ma na celu zaspokojenie aktualnych potrzeb zdrowotnych, edukacyjnych, emocjonalnych, bytowych i kulturalnych dziecka. Jej czasowy charakter ma pozwolić na ewentualną pracę z rodziną biologiczną podopiecznego i umożliwienie mu powrotu na jej łono lub dać szansę na znalezienie odpowiedniej rodziny adopcyjnej. W zamyśle owej instytucji jest również próba przygotowania wychowanka do godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia oraz pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki, poprzez zapewnienie mu poczucia bezpieczeństwa i wdrażanie do nawiązywania i podtrzymywania bliskich, osobistych i społecznie akceptowanych relacji międzyludzkich. Jej celem jest przede wszystkim łagodzenie skutków doświadczania straty i separacji oraz kształcenie i doskonalenie umiejętności społecznych.Piecza zastępcza może być sprawowana w formie rodzinnej i instytucjonalnej.
RODZINNA PIECZA ZASTĘPCZA
Dla każdego człowieka, a szczególnie małego, najwłaściwszym i najbardziej naturalnym miejscem dorastania jest rodzina. Czasami jednak w rodzinie dzieje się źle, mnożą się problemy albo pojawia się choroba. Rodzi się kryzys, który jest trudny do zażegnania bez pomocy z zewnątrz. Czasami kryzys ten narasta i z różnych powodów dziecko nie może już pozostać w swoim domu. Sąd rodzinny orzeka wówczas umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej. Władza rodzicielska rodziców biologicznych zostaje ograniczona lub zostają jej pozbawieni trwale bądź czasowo.
Rodzaje rodzin zastępczych
Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011 r., wyróżniamy trzy główne rodzaje rodzin zastępczych:
Oprócz zwyczajnej rodziny zastępczej zawodowej, wyróżnia się dwa dodatkowe podtypy:
W rodzinie zastępczej zawodowej lub niezawodowej, w tym samym czasie, może przebywać nie więcej niż 3 dzieci lub osób, które uzyskały pełnoletniość. Wyjątek stanowi konieczność umieszczenia rodzeństwa.
Zupełnie odrębną formą rodzinnej pieczy zastępczej są Rodzinne Domy Dziecka, w których przebywać może do ośmiorga dzieci. Z osobą prowadzącą Rodzinny Dom Dziecka starosta również zawiera umowę o świadczenie usług.
Nieco innym rodzajem rodzin zastępczych są rodziny pomocowe, które to podejmują się opieki nad dziećmi, przebywającymi w pieczy zastępczej, w przypadku czasowego niesprawowania opieki przez rodzinę zastępczą zawodową lub prowadzących Rodzinny Dom Dziecka. Z rodziną pomocową zawiera się umowę na czas sprawowania opieki, jednak nie dłużej niż na 2 miesiące.
W przypadku, gdy w rodzinie zastępczej niezawodowej lub zawodowej przebywa więcej niż troje dzieci – na wniosek rodziny zatrudnia się osobę do pomocy w opiece i pracach gospodarskich.
Kto może stworzyć rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka?
Rodzinę zastępczą lub Rodzinny Dom Dziecka może stworzyć małżeństwo lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, jeżeli przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Osoba chętna do podjęcia się takiej funkcji nie może być karana za umyślne lub skarbowe przestępstwo ani nie może mieć ograniczonych zdolności w czynnościach prawnych. Jeżeli posiada własne dzieci – musi mieć pełnię władzy rodzicielskiej i nigdy wcześniej, władza ta, nie mogła być ograniczona ani zawieszona. Osoba ta powinna wypełniać obowiązek alimentacyjny, jeżeli takowy został na nią nałożony. Musi dawać rękojmię należytej opieki oraz zapewnić podopiecznym odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe.
W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej – co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów.
Świadczenia dla rodzin zastępczych i prowadzących Rodzinne Domy Dziecka (obligatoryjne):
Wniosek jest do pobrania pod następującym linkiem.
Wniosek jest do pobrania pod następującym linkiem.
Wniosek jest do pobrania pod następującym linkiem.
Wniosek jest do pobrania pod następującym linkiem.Inne świadczenia dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą (fakultatywne):
Wniosek jest do pobrania pod następującym linkiem.
Wniosek jest do pobrania pod następującym linkiem.Decyzję w sprawie przyznania i wysokości świadczeń fakultatywnych przyznaje specjalna komisja w skład, której wchodzą: dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Żyrardowie, kierownik Zespołu ds. wsparcia rodziny i systemu pieczy zastępczej, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, pracownik socjalny Zespołu ds. świadczeń i in. wyznaczeni przez Dyrektora pracownicy.
INSTYTUCJONALNA PIECZA ZASTĘPCZA
Sąd umieszcza dziecko w instytucjonalnej pieczy zastępczej, jeżeli brak jest możliwości umieszczenia dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej lub nie jest to zasadne z innych ważnych względów. Na terenie powiatu żyrardowskiego nie ma aktualnie żadnych placówek.
Instytucjonalna piecza zastępcza jest sprawowana w formie:
Placówki opiekuńczo–wychowawcze mają za zadanie zapewnienie swoim wychowankom całodobowej opieki i wychowania. Do tych placówek zazwyczaj trafiają te dzieci, których rodzice trwale lub czasowo nie mogą, nie potrafią lub nie chcą stworzyć im właściwych warunków życia i rozwoju. Umieszczenie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej powinno służyć reintegracji rodziny i przywróceniu kompetencji wychowawczych rodzicom.
W regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej umieszcza się dzieci wymagające szczególnej opieki, które ze względu na stan zdrowia nie mogły zostać w typowej rodzinie zastępczej.
W interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym umieszcza się dzieci, które wymagają specjalistycznej opieki oraz te, które w okresie oczekiwania na przysposobienie, nie mogą zostać umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej. Pobyt dziecka w interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym nie może trwać dłużej niż do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.